ساخت و ساز و انبوه سازی در ایران و حتی کل دنیا امکان دارد که از بیرون و توسط افراد جامعه کمی ساده به نظر بیاید، ولی در برخی از مراحل دارای پیچیدگی هایی می باشد و ممکن است به مصالح و مواد زیادی نیاز داشته باشد. علاوه بر این عدم توجه به کوچکترین جزئیات در حین ساخت می تواند جان افراد زیادی را به خطر انداخته و مشکلات زیادی را به بار آورند.
مصالح و اجزای به کار رفته در ساخت بنا بسیار مختلف، دارای تنوع و متعدد است و ساخت آنها نیازمند دانش فنی است. یکی از این موارد مهم فرایند تولید تیرچه می باشد که یکی از پر مصرف ترین مصالح ساختمانی در کشور ما است. تیرها انواع مختلفی دارند و در این قسمت مقالات سایت آهن البرز می خواهیم به معرفی فرآیند ساخت تیرچه کرومیت و تیرچه های بتنی پیش تنیده و جزئیات طراحی سقف تیرچه بلوک بپردازیم.
فرآیند ساخت تیرچه کرومیت فلزی
این فرآیند تولید برای کاهش هزینه ها در محل انجام کار صورت می پذیرد. خم کن زیگزاگی برای ساخت تیرهای کرومیت یا اصطلاحا فلزی مورد نیاز می باشد. یک میز برای نصب عناصر و مونتاژ اعضای این تیرچه تعبیه شده تا کار تولید را آسان تر نماید. این میز دارای یک ناودانی فریم ثابت برای میز با ضلع صاف به سمت بیرون و یک ناودانی متحرک با ضلع صاف به سمت داخل از قوطی پروفیل برای قاب اصلی می باشد.
ناودانی های متحرک تعبیه شده بر روی میز باید بتوانند با 3 پیچ یا بوش در مرکز و دو طرف میز به جلو و عقب حرکت کنند. صفحه پایه به صورت عمودی بین دو گل میخ یا ناودانی قرار می گیرد و ثابت می شود. نبشی بالایی باید بالای میز به گونه ای قرار بگیرد تا درون نبشی کامل دیده شود. سپس میلگرد زیگزاگ بین ورق ها و نبشی سه گوش قرار خواهد گرفت.
بیشتر بدانید: قیمت روز میلگرد
بعد از طی مراحل بالا با استفاده از آچار مخصوص (F) میلگرد به ورق و گوشه نزدیک شده و جوش داده می شود. طول میز کار برای ساخت تیرچه های کرومیت یا همان فلزی باید دارای مقدار6 متری باشد. ناودانی ثابت در مرکز میز کار باید دارای طول میز منهای 1.150 باشند.
افزایش در مرکز فضا با کشیدن یک ریسمان در دو سر ناودانی ثابت معلوم خواهد شد و سپس مونتاژ روی میز اصلی و جوشکاری و تکمیل جوشکاری و همچنین افزودن صفحات دو سر تیرچه و آرماتورهای تقویتی روی میز ساده دیگری صورت خواهد گرفت. لازم به ذکر است که آرماتور زیگزاگ باید دقیقاً به مرکز عرض صفحه جوش داده شود.
فرایند ساخت تیرچه پیش تنیده شده بتنی
بهترین روش تولید تیرچه های پیش تنیده بتنی بدین گونه می باشد که در وهله اول خرپا ها که شبکه تنظیم شده یا پیش ساخته ای از میلگرد ها و تیرهای متقاطع با اتصال بالاست به شکل خرپایی به هم جوش داده می شوند. فولادی که در ساخت تیرهای بتنی پیش تنیده بکار گرفته می شود باید دارای قابلیت جوشکاری، مدول الاستیسیته کافی و حداقل تنش مجاز در هنگام شکست باشد. برای اتصال جرزها به روش جوشکاری باید از دو روش جوشکاری مقاومتی و جوشکاری قوس الکتریکی بکار گرفته شود.
در زیر به دو روش ساخت تیرهای بتنی پیش تنیده در گذشته و امروز اشاره می کنیم.
استفاده از سیستم اکسترودر
استفاده از این رویه ابتدایی ترین روش ساخت تیرچه های پیش تنیده می باشد که به راحتی کیفیت محصول تولیدی را ضمانت کرده و با ماشین آلات ساخت اروپا قابل اجرا خواهد بود. در این ماشین ها بتن نان بدون کلوخه روی خط ارتعاشی دستگاه قرار می گیرد و با این ارتعاش بتن کاملا متراکم خواهد شد و سپس بتن متراکم شده را با استفاده از دو عامل حرارت و بخار فرآوری می کنند.
گفتنی است که ماشین آلات ساخت چین فاقد بتن عملیات حرارتی هستند که کیفیت تیرچه های تولید شده را به میزان قابل ملاحضه ای کاهش خواهد داد. اگر تولیدکننده ای در ایران از دستگاه پرسلن برای ساخت تیرچه های از پیش تنیده بتنی استفاده کند، برای دریافت گواهی محصول استاندارد دچار مشکل می شود، بنابراین روش استفاده از اکسترودر چینی قدیمی است و به دلیل کیفیت بسیار پایین دیگر قابل اجرا نیست.
استفاده از مدل
ساخت تیرچه های پیش تنیده به روش ریخته گری حدود ده سال است که منسوخ شده و دیگر کارایی لازم را برای تولید کنندگان و مصرف کنندگان این مصالح ندارد، به همین منظور دیگر مورد استفاده قرار نمیگیرد، زیرا تیرآهنهایی که به این ترتیب تولید میشوند مشکلات زیادی داشتند و مصرفکنندگان از نحوه کارایی و عملکرد تیرچه هالی ساخته شده رضایت نداشتند.
از جمله مشکلاتی که برای تیرچه های تولید شده به روش مدل یا قالبی شکل می گرفت، می توان به ترک خوردگی تیرچه و یا استحکام و مقاومت کم آن بعلاوه در بسیاری از موارد سوراخ ها و شکاف های موجود بر روی بتن که باعث کاهش مقاومت تیرچه می شد و به موجب همه این موارد، محصول تولیدی استانداردهای لازم را کسب نمیکرده. عامل دیگری که باعث کاهش کیفیت تیر در فرآیند ریخته گری شد، استفاده از بتن هوادهی در ساخت این محصول بود.
استاندارد های تولید تیرچه پیش تنیده شده بتنی
تنها نهاد رسمی در کشور که مسئولیت تهیه، ویرایش و انتشار استانداردهای ملی در ایران را بر عهده دارد موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران می باشد و یکی از وظایف مهم و اساسی این موسسه بررسی دقیق کیفیت محصولات تولید شده داخلی و وارداتی به بازار داخلی و اطمینان از کیفیت آنها به موجب حمایت از مصرف کنندگان و هدف آن ارتقای سطح تندرستی و ایمنی افراد جامعه می باشد. این موسسه استاندارد هایی را برای تولید کنندگان مواد و مصالح ساختمانی نیز تعیین کرده و همه موظف می باشند تا کلیه این استاندارد ها را برای حفاظت از افراد جامعه رعایت نمایند.
روند کار این موسسه به شرح زیر است:
پروژههای بخش مربوطه قبل از انتشار تدوین، منتشر و با همکاری تولیدکنندگان به مراجع ذیصلاح و کمیته فنی متشکل از کارشناسان علمی، پژوهشی، تولیدی و اقتصادی ارسال میشود. مصرف کنندگان، صادرکنندگان و واردکنندگان و موسسات و سازمان های دولتی و غیردولتی و پس از دریافت پیشنهادات و مشاوره از این کمیته، به کمیسیون برنامه ریزی کشور و بازنگری نیز ارائه خواهد شد و در صورت تایید به عنوان استاندارد ملی ایران منتشر خواهد شد.
موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران یکی از اعضای کلیدی سازمان بینالمللی استاندارد (ISO)، سازمان بینالمللی اندازهشناسی قانونی (OIML) و کمیسیون بینالمللی الکتروتکنیکی (IEC) است و تنها کمیته رابط کشور برای غذای کمیسیون کدکس (CAC) است.
از جمله اطلاعیه های اعلام شده از سوی سازمان ملی استاندارد در خصوص تیرچه های مورد استفاده در بخش ساختمان می توان به اطلاعیه شماره 1-2909 استناد کرد که به موجب آن علاوه بر عدم استفاده از تیرچه های سفالی، تیرچه های بتنی هم با رعایت ضوابط خاص لحاظ شده بر اساس این اطلاعیه مانند انطباق نوع زیگزاگ ها و حداکثر فاصله گام ( فاصله دو نقطه اتصال روی میلگردهای بالایی) مجاز زیگزاگ ها، یا نحوه ی اتصال خرپای بتنی می توانند مورد استفاده قرار بگیرند.