آهن قراضه (Scrap) ، به یک یا چند قطعه ی فلزی گفته میشود که به دلیل شکستگی، پوسیدگی ، اصطکاک، یا هر نوع تغییر فیزیکی یا شیمیایی دیگر ، حالت بی استفاده ای به خود گرفته اند و در تولید آن ها از مواد و آلیاژهای متنوعی همچون مس، فولاد، آلومینیوم و روی استفاده می شود. لازم به ذکر است که در اغلب اوقات، مقادیر ناچیزی از جمله قلع، منیزم، نیکل و یا حتی فلزات گرانبها و ارزشمند نیز قابل بازیافت هستند. این پاره آهن ها را قراضه یا ضایعات فلزی نیز میگویند.
ضایعات آهن نخست از هر گونه ناخالصی مانند رنگ، تکه های پلاستیک و یا چوب، پاکسازی می شوند، سپس آلیاژهای همگن آن گرفته شده و مجدداً آن را ذوب می کنند. از این ضایعات فلزی برای تولید محصولات گسترده و متنوع مختلفی استفاده می شود؛ حتی از ساخت گوشی های هوشمند گرفته تا خودرو، ساختمان سازی و حتی تلویزیون که فقط قسمت کوچکی از این محصولات هستند.
نقش های مهم آهن قراضه
در فرایند باز یافت ضایعات آهنی، میتوان از تولید دوباره ی آن ها که نیاز به استخراج از معادن را دارد، جلوگیری کرد؛ طبق همین موضوع، از لحاظ اقتصادی بسیار مقرون به صرفه محسوب می شوند. به همین علت است که امروزه در بازارهای بزرگ جهانی و سطح کشور، تولید ضایعات آهن اهمیت ویژهای پیدا کرده است.
در ایران به علت اینکه این ضایعات از گوشه و کنار شهر اقدام به جمع آوری بازیافتی ها میشوند و در انبارها فورا به فروش میرسند، به شغلی مناسب برای گذران زندگی افراد تبدیل شده است. بازیافت آهن و فلزات موقعیت های شغلی زیادی را برای تولید محصولات فراهم می نماید. استفاده از ضایعات آهن برای تولید محصولات گوناگون باعث کمتر شدن میزان ضایعات و حفظ محیط زیست برای نسل های آینده می شود. آهن قراضه را می توان در خیلی از موارد جدید مورد استفاده قرار داد.
انواع کاربرد های مختلف آهن قراضه
اصلی ترین ویژگی ای که سبب شده است تا این روز ها شاهد افزایش فروش ضایعات آهن باشیم، عملکرد مربوط به ضایعات ذکر شده می باشد. توجه داشته باشید که قراضه های آهنی از کاربرد و موارد استفاده ی بسیار زیادی، برخوردار هستند. اصلی ترین و موثر ترین موارد استفاده از قراضه های آهنی و فلزی، بدین شرح می باشند:
کاربرد در صنعت
همان طور که ذکر شد، ضایعات آلومینیوم و آهن الات در صنایع ساخت و ساز و در پروژه هایی از جمله ساخت پل یا جاده بسیار پرکاربرد هستند. در صنعت حمل و نقل نیز میتوان برای تولید اتومبیل ، هواپیما و دیگر وسایل نقلیه از آنها استفاده کرد. یکی دیگر از کاربردهای پر مصرف آهن آلات بازیافتی، سم زدایی پس آب صنعتی است که در برخی از کشورها بسیار مورد استفاده قرار میگیرد.
تعداد کثیری از ابزار و وسایل نیز به وسیله ی همین ضایعات فلزی به خصوص آلومینیوم تولید میشود. استفاده از این ضایعات فلزی در بسیاری از صنایع دیگر مانع از استخراج منابع طبیعی روبه نابودی و کمیاب شده و از این روش به محیط زیست خدمت بزرگی کرده است. همچنین ضایعات فلزی برای ساخت این نوع اقلام بسیار مقرون به صرفه تر خواهد بود.
کاربرد در محیط زیست
ذوب نمودن ضایعات آلومینیوم نسبت به آلومینیوم نو و دست نخورده به حرارت کمتری نیاز دارد. این موضوع انرژی را حفظ کرده و همچنین انتشار گاز مخرب کربن را می کاهد. باید توجه داشت که بازیافت زیاد و مداوم فلزات میتواند محیط زیست ما را حفظ کند. ضایعات بازیافت شده می توانند در کلیه ی زمینههای آلودگی محیطی، آلودگی آب و مصرف از آب را تا 50% کاهش دهد. در نهایت، بازیافت فلزات قراضه ، فضای محلهای دفن زباله را کاهش می دهد.
کاربرد در صنایع خانگی
بسیاری از تولیدات ظروف مصرفی از قراضه آهن ساخته می شود و حتی می توان از قطعات آهنی آن ها در لوازم خانگی برای تولید محصولات مختلف استفاده کرد. از آن جایی که که فلزات قراضه به شکل کلی برای تولید کنندگان ارزان تر است ، مورد پسند بسیاری از صنایع مختلف ، مثل صنعت مبلمان و صندلی سازی فلزی شیک و محکم است. همچنین میتوانید رد پایی از گلایدرها، نیمکت ها، میزها و لامپ های ساخته شده از ضایعات فلزی و آهن را در اطراف خود بیابید.
در بسته بندی محصولات متنوع ، ضایعات آلومینیوم ، فلزات آهن و فولاد به طور گسترده ای مورد استفاده های بی شمار قرار می گیرد؛ زیرا این سه آلیاژ، ماده ای هستند که اکثراً در صنعت بسته بندی استفاده می شوند.
مبلمان، ابزار روشنایی و بسیاری دیگر از محصولات پر مصرف خانگی را می توان با آهن آلات قراضه ی بازیافتی برای احیای کالا هایی که که عمرشان رو به پایان است، استفاده کرد. این موضوع، نه تنها به محیط زیست کمک شایانی می کند بلکه در منازل و صنایع تولیدی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. مهم ترین مزایای آن ، این است که احتیاج به استخراج آهن بیشتر برای به دست آوردن فلزات خام در فرآیندهای تولید را حذف می کند.
نتیجه گیری
بر همگان فصیح می باشد که یکی از صنایع سودمند مربوط به حوزه آهن آلات و مقاطع فولادی، صنعت یافت و به کار گیری آهن قراضه است که بر خلاف آنچه تصور می شود فعالان این صنعت در گروه های پر در آمد جامعه قرار می گیرند. آهن آلاتی که از منازل سطح شهر جمع آوری می شوند ویا در خط تولید صنایع مختلف، آسیب دیده و از فرآیند تولید خارج شدهاند و کلیه ی آهن آلات غیرقابل مصرف و کارآمد، همگی جمع آوری شده و به عنوان آهن قراضه شناخته می شوند.
امروز در کشور مابه همراه افزایش چشمگیر علوم گسترده میتوانیم با اقتدار بیان کنیم که این چرخه به بهترین شکل ممکن انجام می پذیرد. بنابراین توضیحات، فلز ارزشمند آهن، برگ برندهای برای فعالان این عرصه واقع شده و با توجه به شرایط فعلی جامعه, ارزش بسیار بالایی دارد.
نکته ی آخر و جالب توجه اینکه می توان آهن را مجددا در کوره ها ذوب نمود و برای مصارف چند باره مورد استفاده قرار داد.هر چند که ظاهراً ضایعات آهن، قراضه و بی مصرف می باشنداما همین قراضه ها ازجمله مهمترین منابع تولید آهن آلات قرارمیگیرند.